CORONAFONDS ITALIE: 74,3 MILJARD EURO VOOR ‘GROENE REVOLUTIE’, SLECHTS 9 VOOR ZORG

Natuurlijk wil je die knip wel trekken als je arme Italiaanse oudjes ziet creperen, maar daar is het Europese coronafonds helemaal niet voor bedoeld. Het virus biedt een uitgelezen kans voor meer ‘groen’ en macht naar Brussel, een die de eurofederalisten niet hebben laten liggen.

Weet u het nog? Een half jaar geleden ging onze Minister-President Mark Rutte rollebollend over straat met zijn mediterrane collega’s. De inzet: gaat Nederland wel of geen giften verstrekken aan andere eurolanden, om de effecten van corona te bestrijden? Uiteindelijk boog Rutte en kwam er een ‘Recovery and Resilience Facility’ (RFF). Ook zou de Europese commissie voortaan zelf belasting mogen hebben om daar rente op zelf uit te geven obligaties mee mogen dekken, de zogeheten eurobonds. Dat staat haaks op het regeerakkoord maar al in 2018 besloot het kabinet om dat open te breken, interessant genoeg zonder enig politiek debat.

Op 4 december 2019 was er nog een vergadering van de eurogroep, waar Minister van Financiën Wobke Hoekstra zelf voorstelde om eurobonds in te voeren. Het is dus niet zo dat Rutte en Hoekstra tot hun schrik worden geconfronteerd met deze vorm van Europese integratie in financiële zin en zich er tevergeefs maar dapper tegen verzetten; het was hun eigen voorstel (‘agreed draft’). Omdat er verkiezingen aankomen slaan ze stoere taal uit om de eurosceptische partijen het gras voor de voeten weg te maaien maar dat gebeurt met valse argumentatie. Eurobonds zijn geleidelijk aan ingevoerd, met grote stappen in 2013, 2015, 2018 en 2019 en dat heeft niets met corona te maken. Corona zorgt er wel voor dat burgers meer pikken omdat het gevoel voor urgentie tijdelijk hoog is. Zo loopt de EU wel het risico op een zeer ondoelmatig coronafonds, waarbij er geld naar van alles en nog wat gaat behalve de zorg – corona was immers een medische aangelegenheid. In het geval van Italië gaan er voor elke euro voor zorg acht naar ‘groene revolutie’ en vijf naar ‘digitalisatie’.

Deze wanverhouding is pas de laatste dagen aan het licht gekomen, maar het lag wel in de lijn der verwachtingen. Het RRF betreft een uitgave van 672,5 miljard euro; 312,5 miljard in de vorm van giften en 360 miljard in de vorm van leningen. Het is in beide gevallen een sigaar uit eigen doos, want de leningen en de giften worden opgebracht en gefinancierd door de lidstaten die vervolgens zelf steun krijgen. Er is geen derde, externe weldoener.

Het is de bedoeling dat 37 procent van de coronagelden naar de ‘groene revolutie’ gaan en 20 procent naar ‘digitalisatie’. De Europese commissie heeft een stappenplan opgesteld voor het verstrekken van de gelden. Vanaf 15 oktober 2020 kunnen lidstaten hun plannen ter goedkeuring indienen bij de Europese commissie. Dan volgt er een ‘dialoog’ en een uiteindelijke indiening van de coronaplannen. De commissie en Europese raad beoordelen ze in de drie maanden erna en vervolgens mogen lidstaten de commissie verzoeken om een afdracht van hun eigen geld. Binnen twee maanden volgt er dan uitsluitsel.

Italië heeft een plan ingediend en gepubliceerd. Het land krijgt 208,6 miljard in het kader van coronabestrijding: 65,5 miljard als gift (‘sovvenzioni’), 127,8 miljard aan leningen (‘prestiti’) en als toetje is er nog een afdracht uit het React EU fonds van 13,5 miljard.


Waar gaat deze 208,6 miljard aan besteed worden? Rome zet in vooral in op ‘ecologische transitie’ en ‘sociale inclusie’. Er is terechte aandacht voor de modernisering van de overheid maar daar ligt niet de focus.


Het meeste geld gaat naar ‘groene revolutie’ en daarbinnen is het ‘energiezuinig maken van gebouwen’ de grootste post. Voor ‘salute’ of welzijn is slecht 9 miljard beschikbaar. Dat is slechts 4,3 procent van het totaal. De hele discussie van de eerste helft van het jaar heeft dan ook geen enkele betrekking op zorg en welzijn maar ambitieuze plannen met betrekking tot klimaat en digitalisering. Het maakt voor de donor nogal uit of Italië 9 miljard krijgt om corona te bestrijden of 209 miljard voor klimaat en digitalisering en een klein beetje voor zorg.


Het problematische aan de Italiaanse opzet is dat de regering aanneemt dat deze investeringen meteen voor economische groei zullen zorgen. Het document laat een optimistische grafiek zien waarin er uit wordt gegaan van een zeer snel economisch herstel, waardoor de schuld als percentage van de economie ondanks het begrotingstekort zal krimpen. Alles komt dus terug, met rente.


Deze journalistiek ondersteunen doet u via BackMe.org.